Dioda elektroluminescencyjna, znana szerzej pod angielską nazwą Light Emitting Diode (LED), jest półprzewodnikowym urządzeniem emitującym światło, kiedy prąd elektryczny przepływa przez nią w odpowiednim kierunku. Historia diod LED rozpoczyna się w pierwszej połowie XX wieku, ale intensywny rozwój technologii nastąpił dopiero w ostatnich dekadach.
Początki technologii LED
Pierwsze obserwacje zjawiska elektroluminescencji w półprzewodnikach zanotowano już w latach 20. XX wieku. Jednak za oficjalną datę wynalezienia diody LED uznaje się rok 1962, kiedy to Nick Holonyak Jr., pracujący dla firmy General Electric, opracował pierwszą działającą diodę LED emitującą światło w widmie widzialnym (czerwone światło).
Rozwój i popularyzacja
Po przełomowym wynalazku Holonyaka, następne dekady przyniosły stopniową popularyzację i rozszerzanie możliwości technologii LED. W latach 70. XX wieku pojawiły się diody emitujące światło zielone, żółte oraz pomarańczowe, co umożliwiło tworzenie prostych wyświetlaczy LED. W tym okresie LED-y były głównie używane jako wskaźniki w urządzeniach elektronicznych ze względu na ich długi czas życia oraz odporność na wstrząsy.
Prawdziwą rewolucję w technologii diod LED przyniosła jednak dopiero druga połowa lat 90., gdy naukowcy Shuji Nakamura, Isamu Akasaki oraz Hiroshi Amano opracowali diody emitujące światło niebieskie. To odkrycie, za które później przyznano im Nagrodę Nobla w dziedzinie fizyki w 2014 roku, umożliwiło stworzenie białych LED-ów przez kombinację diod niebieskich z fosforami konwertującymi światło na potrzebne kolory. Dzięki temu LED-y stały się praktycznym rozwiązaniem oświetleniowym, otwierając drogę do ich szerokiego użytku we współczesnym świecie.
Obecność i przyszłość LED
Obecnie diody LED wykorzystywane są w wielu dziedzinach życia - od oświetlenia domowego, przez ekrany telewizorów i monitorów, po zastosowania w przemyśle i medycynie. Ich zalety, takie jak małe zużycie energii, długa żywotność i małe wymiary, sprawiają, że LED-y kontynuują wzrost popularności, zastępując tradycyjne źródła światła.
Przyszłość technologii LED zapowiada się obiecująco. Dalsze badania mają na celu poprawę wydajności energetycznej, zwiększenie możliwości emitowania światła w różnych kolorach i zmniejszenie kosztów produkcji. Dzięki tym innowacjom, diody LED będą nadal odgrywać kluczową rolę w kształtowaniu nowoczesnych systemów oświetleniowych oraz w przyczynianiu się do oszczędności energii na całym świecie.
